ABD idaresinin muhafazacı ticaret siyasetleri global iktisada tesir edebilecek riskleri beraberinde getirirken, öngörülemeyen haber akışı ve ABD Başkanı Donald Trump’ın değişken kararları piyasalarda kırılganlıkların artmasına neden oluyor.
Trump’ın hafta sonu Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ile gerçekleştirdiği görüşmenin akabinde, AB’ye uygulanması planlanan tarifeleri ertelemesi piyasalarda optimistlik oluşturdu. Lakin, ilerleyen devirde yeni restleşmelerin gündeme gelebileceğine dair soru işaretleri bu iyimserliklerin kalıcılığını tehlikeye atıyor.
Söz konusu gelişmelerin yanında dün Trump’ın, Truth Social hesabından, AB’nin süratli bir formda toplantı tarihleri belirlemek üzere aradığı bildirdi. Trump, Rusya Devlet Lideri’ne seslenerek, “Vladimir Putin’in fark etmediği şey şu; Şayet ben olmasaydım, Rusya’nın başına çoktan çok berbat şeyler gelmiş olacaktı, yani sahiden makus şeyler. O, ateşle oynuyor!” değerlendirmesinde bulundu.
FED YETKİLİSİNDEN “ENFLASYON” MESAJI
Trump’ın ABD’nin ticaret partnerlerine karşı başlattığı ve bilhassa Çin’in merkeze konulduğu tarife adımlarının global büyümeyi baskılayabileceği ve enflasyonla gayrette elde edilen kazanımları tehlikeye atabileceği telaşları de sürüyor.
Bu doğrultuda Fed’in tarifelerin gölgesinde nasıl bir yol izleyeceği şimdi tam olarak netlik kazanmazken, Fed yetkilileri kelamla yönlendirmelerinde enflasyon gayelerine dikkati çekiyor.
New York Fed Başkanı John Williams, merkez bankalarının enflasyon amaçlarından sapma başladığında nispeten güçlü bir biçimde karşılık vermeleri gerektiğini vurguladı. Williams, enflasyonun kalıcı hale gelmesini istenmeyeceğini lakin bu durumun kalıcı olabileceği konusunda ikazda bulundu.
Analistler, mevcut şartların başta Fed olmak üzere birçok merkez bankasının siyaset alanını daralttığına işaret ederek, bugün yayımlanacak FOMC’nin 6-7 Mayıs’ta düzenlenen toplantısına ait tutanakların beklendiğini söz etti. Ayrıyeten analistler, perşembe büyüme bilgileri ile cuma günkü ferdî tüketim harcamalarının da piyasaların istikameti üzerinde tesirli olabileceğini kaydetti.
Makroekonomik data tarafında, ABD’de güçlü mal siparişlerinin meblağı, nisanda aylık bazda yüzde 6,3 düşüş gösterdi. ABD’de S&P CoreLogic Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi, martta yıllık bazda yüzde 3,4 yükselerek konut fiyatlarının artış suratındaki yavaşlamanın sürdüğüne işaret etti.
Ülkede Conference Board Tüketici İtimat Endeksi, mayısta 12,3 puan artışla 98’e çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
Kurumsal tarafta, Trump’ın toplumsal medya şirketi Trump Media and Technology Group’un Bitcoin hazinesi oluşturmak üzere yaklaşık 2,5 milyar dolar toplayacağını bildirmesi sonrasında şirketin payları yüzde 10’dan fazla paha kaybetti.
ABD’DE ENDEKS VADELİ KONTRATLAR YENİ GÜNE NEGATİF BAŞLADI
Bu gelişmelerle tahvil piyasalarında dün alış yüklü bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi günü yüzde 4,45 düzeyine geriledi. ABD 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,47’de bulunuyor. Altının ons fiyatı ise yüzde 0,2 artışla 3 bin 307 dolardan süreç görüyor.
Dolar endeksi de yeni güne yüzde 0,3 yükselişle 99,8 düzeyinden başlarken, Brent petrolün varil fiyatı da 31 Mayıs’ta yapılacak Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı birtakım üretici ülkelerden oluşan OPEC+ toplantısı öncesinde yüzde 0,1 artışla 63,8 dolarda bulunuyor.
Bu gelişmelerle dün New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 2,05, Nasdaq endeksi ise yüzde 2,47 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,78 bedel kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise negatif başladı.
AVRUPA BORSALARI FRANSA HARİÇ MÜSPET SEYRETTİ
Avrupa borsaları dün Fransa hariç müspet seyrederken, ABD ile AB ortasında gerçekleşecek görüşmelerine dair iyimserlikler bölge hisse piyasalarını destekledi.
Öte yandan AB, ortak tedarik yoluyla savunma sanayi üretimine yatırım yapmak isteyen üye ülkeleri destekleyecek 150 milyar avroluk Avrupa Güvenlik Aksiyon Planı’nı (SAFE) resmen kabul etti. AB’den yapılan açıklamaya nazaran bundan yararlanmak isteyen üye ülkelerin, kredilere hak kazanabilmeleri için en az iki iştirakçi ülkeyi kapsayan ortak satın alımlar gerçekleştirmeleri gerekecek.
Bölgede Avrupa Merkez Bankasının (ECB) haziran ayındaki faiz kararı da merakla bekleniyor. ECB İdare Kurulu üyesi ve Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, ECB’nin haziranda tekrar faiz indirip indirmeyeceğini kestirim etmek için şimdi erken olduğunu söyledi ve ana neden olarak global meçhullüğü gösterdi.
AB Ticaretten Sorumlu Komite Üyesi Maros Sefcovic de, çelik, alüminyum, ilaç, uçak ve yarı iletkenler üzere dallar hakkında ABD ile yapılması planlanan müzakerelere öncülük edeceğini söyledi.
Dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,83, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,34, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,69 bedel kazanırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.
JAPONYA, ÇİN VE GÜNEY KORE PİYASALARI MÜSPET SEYREDİYOR
Asya tarafında ABD ile Japonya ortasında planlanan yeni ticaret görüşmesinin bu hafta yapılabileceğine dair haber akışı ve bugün beklenen Nvidia’nın finansal sonuçlarının tesiriyle karışık bir seyir öne çıkıyor.
Bölgede ABD ile Japonya’dan üst seviye yetkililerin bu hafta iki ülke ortasındaki ticaret hususlarını masaya yatırması bekleniyor. Bölgedeki haber akışına nazaran, Japonya’nın baş tarife müzakerecisi olarak Ryosei Akazawa, yeni ticaret görüşmesi için 30 Mayıs’ta ABD’yi ziyaret etmeyi planlıyor.
Öte yandan Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, süper uzun vadeli devlet tahvili getirilerindeki büyük dalgalanmaların daha kısa vadeli tahvillerin getirilerini etkileyebileceğini lisana getirdi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 geriledi.
BİST 100 ENDEKSİ SATIŞ YÜKLÜ SEYRETTİ
Dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,41 bedel kaybederek 9.213,58 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 0,1 azalışla 10.462,00 puanda süreç gördü.
Dolar/TL, dün yatay seyirle 39,0700’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak üzerinde 39,0730’dan süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde ekonomik inanç endeksi, yurt dışında ise FOMC toplantı tutanakları ve Almanya’da işsizlik oranının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.100 düzeylerinin takviye, 9.300 ve 9.400 puanın direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.
About The Author
More Stories
Fidan’dan Ukrayna’ya kritik ziyaret: Türkiye, Ukrayna’da barış için devrede!
‘Geleceğin Şefleri’ müsabakasında nefesler tutuldu: 100 Bin TL’lik ödül için yarış kızışıyor!
CHP’li Mahmut Tanal, Saray’ın kalemi Abdulkadir Selvi’nin arşivini çıkardı!